Het broodzakkenoorlogje

Wekenlang lag de N-VA in Herentals onder vuur omdat haar twee kopstukken, kamerlid Yoleen Van Camp en horeca-ondernemer Pascal Van Nueten, aan de Herentals bakkers gratis broodzakken met hun hoofden erop hadden bezorgd en hen geld hadden gegeven om hun brood in die zakken te verpakken. Het leidde tot een heus broodzakkenoorlogje met zware aanvallen van de politiek concurrentie maar ook van binnen de eigen partij: bij sommige kandidaten liep de emmer daarmee over; ze verlieten de N-VA en vormden de lijst Herentals Anders.

Wat staat er op het spel?

Het leiderschap.

N-VA is de uitdager in Herentals. Heel de 20ste eeuw werd dit Kempisch stadje (28.000 inw.) geregeerd door CD&V-burgemeesters.

In 2000 nam de SP.A met Jan Peeters de sjerp over. Vorig jaar maakte Peeters plaats voor zijn partijgenoot Jan Bertels, Vlaams Parlementslid.

In 2012 wou N-VA het bestuur al overnemen. Maar dat mislukte nipt. Drie partijen behaalden elk acht zetels. SP.A verloor stemmen, maar bleef de grootste met 25,3 procent. CD&V zakte tot 24,9 procent, N-VA won zeer veel, maar strandde op 24,7 procent. Bijna een fotofinish. SP.A en CD&V verlengden hun coalitie.

De N-VA-leiding stuurde daarop prompt het jonge Kamerlid Yoleen Van Camp uit het naburige Kasterlee naar Herentals om de macht van SP.A en CD&V te breken. Dat probeert ze zeer heftig. Het is erop of erover. Als ze niet goed scoort, is ze ook niet meer zeker van haar parlementszetel, zeggen concurrenten uit de eigen partij.

Hoe heeft de vorige coalitie het er vanaf gebracht?

In de meeste rangschikkingen van gemeenten, scoort Herentals goed tot zeer goed. Het Nieuwsblad noemde het stadje zelfs de op vier na beste gemeente om te wonen. Maar voor de oppositie kan het allemaal veel beter dan wat SP.A en CD&V ervan bakten. Alle oppositiepartijen noemen dezelfde dossiers. Stadskankers zoals het afgebrand Gildenhuis. De aanleg van enkele parkjes, de restauratie van het arboretum en van het Kasteel Lepaige. En de mobiliteitsknopen, de onveiligheid voor de fietsers en de parkeerproblemen blijven aanslepen. De leegstand in de winkelstraten wordt erger. De nieuwe kunstencampus zal het verkeer in het honderd doen lopen, als er geen ondergrondse parking komt, zo luidt het.

N-VA is al jaren in verkiezingsmodus en is zegezeker. De ijver van de twee kopstukken om de lijst naar hun hand te zetten en de bocht te maken van een Vlaams-Nationalistische centrumpartij naar een rechtse partij, heeft de N-VA’ers van het eerste uur voor het hoofd gestoten. Er is een nieuwe lijst tot stand gekomen. Herentals Anders. Dat gebeurt in veel gemeenten. Hoeveel stemmen gaat dit de N-VA kosten?

SP.A verloor zijn grote stemmentrekker, Jan Peeters, maar trok nieuwelingen aan. De nieuwe burgemeester laat zich veelvuldig zien en kan verbinden.

CD&V heeft een nieuwe adem gevonden en heeft terug de ambitie om de burgemeester te leveren: dossiercrack Mien Van Olmen.

Vlaams Belang en Groen waren vorige keer elk goed voor 8 procent en twee zetels. De liberale lijst haalde één zetel. Zal dit zo blijven? En gaan de nieuwe lijsten – Herentals Anders en de nieuwe Stadslijst – zetels behalen? Het is een vraagteken.

Waarom moet ook de rest van Vlaanderen uitkijken naar de uitslag in Herentals?

Om te zien of de N-VA in 2018 een betere score kan behalen dan in 2012. Belangrijk daarbij is de vraag of het vertrek van centristische en Vlaams-nationalistische kandidaten de wervingskracht van de N-VA heeft aangetast?

Even prangend is de vraag hoe de andere grote partijen bij de coalitievorming zullen omgaan met een N-VA die nu duidelijk meer rechtse ideologische klemtonen legt dan in 2012. In Herentals ijvert ze bijvoorbeeld tegen het wijkgezondheidscentrum, vindt ze dat OCMW-initiatieven zelfbedruipend moeten zijn en is ze zeer terughoudend voor het bouwen van nieuwe sociale woningen. Dat zijn paradepaardjes die de twee andere grote partijen gemeen hebben. Speelt die verwantschap bij de coalitievorming, ook als de cijfers naar een andere coalitie wijzen?

 

 

 

In de Strijd om de Stad fileert de redactie van De Standaard in woord en beeld waar het bij de verkiezingen echt om draait in alle Vlaamse steden en Brussel.

Dit artikel verscheen op de website van De Standaard in het kader van de reeks De Strijd Om De Stad

http://www.standaard.be/cnt/dmf20180914_03743542