vr 15 april 2016
Land met een bipolaire stoornis
Column Artsenkrant –
Dit land heeft een bipolaire stoornis. De ene week is het in diepe droefheid gedompeld, en krijgt het van zijn eigen bevolking en van de hele wereld verwijten dat het een ‘failed state’ is. Het is niet in staat zijn tunnels te onderhouden maar nog veel erger: het kan Europa’s meest gezochte terrorist niet bij de lurven te vatten, en dat heeft alles te maken met het versnipperd politiekorps van zijn hoofdstad; dat heeft grote delen van de stad niet meer onder controle waardoor die stadsdelen broed- en tegelijk ook schuilplaatsen vormen voor het jihadisme.
En dan wordt die Abdeslam Salah plots toch opgepakt en is het land weer trots op zichzelf en verstomt – in eigen land – de kritiek op zijn bestuurders.
Maar een paar dagen later al wordt een nog dieper dieptepunt bereikt als de companen van Abdeslam Salah twee aanslagen plegen die meer dan dertig doden eisen en heel het land ontwrichten. De kritiek op het falend veiligheidsbeleid klinkt in alle wereldhoofdsteden en in eigen land en onderstemt zelfs de rouwzangen over de doden.
Zeker als twee dagen later de versnipperde politiekorpsen van Brussel en omgeving niet in staat zijn te beletten dat een stel hooligans de rouwplaats – het Muntplein – overspoelen. De wereld kotst van zoveel wansmaak. De Brusselse burgemeester maakt dat nog wat erger door voor die wereldcamera’s te verklaren dat het de schuld is van andere burgemeesters.
Een tijd later worden die companen van Abdeslam Salah dan toch opgepakt en is er plots weer vreugde in Belgenland. Zie je wel dat we het nog kunnen, zegt ook de federale regering die op datzelfde moment – na maandenlange ruzies die ook al de kritiek van ‘failed state’ ontlokten – een compromis bereikt over een potpourrie van maatregelen die de ontsporing met zowat 2 miljard van haar begroting moet rechttrekken.
Die nieuwe potpourrie van maatregelen en maatregeltjes wordt aangevuld met maatregelen die lijken op de structurele ingrepen in de arbeidsmarkt en de pensioenstelsels die de Europese Unie al jaren eist.
De vreugde over de herwonnen eensgezindheid van de regering is intussen alweer verdwenen. En Europa blijkt ook niet alle beloften te geloven. De depressie slaat weer toe.
Zo gaat het hier dag in, dag uit. Hoogte- en dieptepunten wisselen elkaar af.
De kwestie is: is België nu een failed state of niet?
Ja, het is een failed state. Het wordt slecht bestuurd. Het land hangt aan elkaar van halve maatregelen en overladen structuren en van een foute politieke cultuur. ‘Ach, het zal allemaal zo’n vaart wel niet lopen. We zien wel, we slaan er ons wel door, we trekken ons plan wel, het zal wel gaan.’ Zich uit de slag trekken, dat lukt geregeld nog wel. De bevolking doet dat ook, en dat houdt de economie nog recht.
Maar de staatsschuld van meer dan 100 procent is de sterkste getuige van het slecht bestuur.
Het is tijd dat goed bestuur opnieuw op de agenda komt.
Niet om even de stemming te doen keren. Maar om het voortaan echt anders te doen.
Als de hele wereld zegt dat een hoofdstad één politiekorps moet hebben, geen zes, dan is dat zo. En dan moet men de moed hebben om dat door te voeren. Doet men dat? Neen. De Brusselse minister-president Rudi Vervoort kondigde maandag aan dat er geen fusie komt, dat de zes politiezones blijven bestaan maar dat hij een extra superstructuur opricht om de coördinatie beter te doen. En er moet wel 600 man bijkomen, zegt hij.
Zo doen we het al jaren. Er wordt niets gesaneerd, er wordt extra structuur gecreëerd met extra personeel.
En eigenlijk was de oplossing die Vervoort voorstelt, al eens beslist in de zesde staatshervorming, maar men had nagelaten dat akkoord uit te voeren…
Guy Tegenbos
Senior Journalist van De Standaard